نوشته شده توسط : يعقوب پورنجف

 

                       شعرهائی که بزبان منثور ومسجع عربی برگردانده شده
كلام خدا براي دنيائی كه در خفقان ماده پرستی ،غرق گرديده است از هر زمان ديگر بيشتر لازم است تا از اين طريق دل آدمی به شوق خدا مشحون گردد وباآن دنيای برين وحی پيوند يابد. از ديگر ويژگی هاي شعر فايز كه در ترانه های او جلوه گر است،آوردن اشعاروشواهد مناسب است در ضمن عبارت ،كه تأثير خاص به كلام وحی الهی او می بخشد به ويژه آن جا كه استشهاد از قرآن كريم می كند و پاره ای از آيات را در شعر خود چنين مي آورد:
ز آب و آتش و از خاك و از باد
خدا رخسار خوبان را صــفا داد
چون چشم ما نـظـر بگــشاد فايز
«غُضواأبصاركم»را كرد،ارشاد
مراد اين كريمه است «قُل للمؤمنينَ يغضوا مِن ابصارِهِم»[1]  
من الماء و النار و التراب و الريح
جـلا اللهُ وُجـوهَ كـلِّ طیِّب ٍ و مَليـح
لـقد  کرَّمنا اللهُ البَصَروغـضّ النظر  
غضواابصاركم ارشادٌ منَ السّمـيح[2]
 
«و الشمس والضحی» روي تو اي يـار
شــب ديــجــور گيــســوی تــو اي يــار
كــه فــايــز بــا هــمــه بــالا نــشــينـی
فــــدای حــلــقــه مــوی تــــو ای يــار
از اين آيه كريمه گرفته شده است: « والشمسُ وضُحاها»[3]
«الشمسُ و الضُحیوجهُــكَ يا حبيبي
الظـلامُ الحالـكُ، ضَفـائــركَ يا حبيبي
بکلّ ما لديّ من عُلوٍ ورفعة ٍ و مَقــام
فــداءً لضفــیرة ِ شَــعـــرك يا حبيبي[4]
 
 
 
تأثير فايز برشعر اين دیار:
 
شخصيت معنوی شعر فائز به عنوان شعر در اين خطه از كشورمان چنان تأثير بر روی شعرا گداشته، كه به جرأت می توان گفت: شاعري در اين ديار شعر نگفته كه تحت تأثير و نفوذ كلام فائز فرار نداشته باشد، اين تأثير پذيری دو گونه است:
يا اينكه شعرا به طور مستقيم به همان وزن و قافيه اي كه او شعر سروده به استقبال شعرش رفته اند و يا اينكه از مضامين شعر او استفاده كرده و با مختصرتغييری شعرخود را سروده اند، در اين تأثير پذيری، عمق نفوذ شعر فائز چشمگير است.
وَجَناتُ حَـبــيبي جنّاتُ الــنعيـم
و حواجبُهُ کصراطِ المُستـقـــيم
 هـو مُلبدٌ بـثماني   قــافــاتٍ
واربع لاماتٍ واثنين من الميم[5]
 
بيــا جــانـا كـه دنـيـا را وفــا نـيســت
جوي راحت درين محنت سرا نيست
دريـن ره هــرچـه فائــز ديـده بگـشود
زهـمراهـان اثــر جـز نقـش نـيــســت
برگردان :
تَعال يا حبيبي ليسَ في الدنیا وفَــاء
کــُلهــا مِحَــنٌ وعــــذابٌ و شـــقـاء
فـالحـیـاة ُ تـظاهـرٌ وکـلام ٌ وهـَراء
والاصدقاءُ ســوی رُمـُـوزٍ وریــاء [6]                                  
                                               
برخيز و مخور غم جهان گذران
ننشين و دمي به شادماني گذران [7]
غم غريبي و غــربت چــو بر نمي تابــم
به شهر خودم روم و شهريار خود باشم
برگردان :
همُّ الغُربةِ صعبٌ ،الغربةُ لا تُطاق
والـفقــیرُ في بیتـه ملـکٌ الآفــاق[8]
یا صاحبي لاتـدع الهـمَّ یعتــریک
فَیقتُلکَ ویطرحکَ ارضاً ویُفنیکَ
در هر غــروب غمگــين،فــرهــا د
بابازوان خسته وپيــشاني شــكستـه
از شيب سنگلاخي گلگون بيـستون
تا سايه سار جلگه سرازيرمی شود
برگردان :
فــي كــلِّ غــروبٍ،هُـمـوم،فــرهــا د
بسواعد مُنهکة ٍ وجبينِ مكسور العتاد
من منحفضِ الصخورِوبيستون العماد
الی ظِلِّ سَهل ٍ، وإنحدارِ شدیدِ السواد[9]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
مثل گل سفید آتشِی
            خوابیده ای کنار من
آرام مثل خواب
خواب کدام خوب ترا می برد چنین
مثل گلی سفید شناور به روی آب ؟
در پشت پلک های تو باغی ست
می بینم
باغی پر از پرنده و پرواز و جست و خیز
در پشت سینه تو دلی می تپد به شور
می شنوم
نزدیک کرده با تو هر آرزوی دور
پیش تو باز کرده هر بسته عزیز
رگ های آبی تو در متن مات پوست
دنباله های نازک اندیشه دل است
در نوک پنجههای تو نبضان تند خون
در گوش کودکی که
هنوز
پر جست و خیز ماهی نازاب خون تست
تکبیر زندگی کیست
خوابیده ای کنار من آرام مثل خواب
خواب تو باغ خاطره ها و خیال هاست
می دانم
اما بگو
آب کدام خوب ترا می برد چنین
مثل گلی سفید شناور به شط خواب ؟
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
كالوردة ِ البیضاء   (مثل گُلی سفید)[10]
 
 
تـنــامیـن جـنبي ، نــوم الــهنــاءِ
في رؤئ جمیلةٍ ، کوردةٍ بیضاءِ
عــــائــمــةً عــلـی امـواجِ المـاءِ
یـــالــهــا ِمــنْ غــفــوةٍ ورخــاءِ
 
 
 
اری بُســـتانـاً وراء’ الـحاظــکِ     
کــالطّیــورِ؛تُحلـّقُ في الـســّمـاءِ   
واســـمـعُ مِــنْ وراءِ صـــدرکِ
قــلباً،ینبــضُ بالشـوق، والضٌیاء
 
 
 
   یـُقـرِّبُک الـی الامـل و الـسَّـــناء
ویفــتحُ لکِ الصّعابَ بلا عــنـاءِ
تـنـامین جـنـبي في غَفوةٍ وهـناءِ
نومُکِ،خواطرُ وخیالُ السّعــداءِ
 
 
 
قولی لي،ایّتها الوردةُالبــیـضــاء
ايُ نومٍ یاخذکِ هکذا الی العلیاءِ
وتطیرینَ فــوقَ غـیــوم ِ السّماء
وانت ِترتدینَ اجملَ واحلی رِداء
 
 
 
 
 
 
 
 
 
«تا آخرین چکاوک» منوچهر آتشی[11]
  صدها هزار چشم
صدها هزار دندان
صدها هزار زخم
صدها هزار گرگ گرسنه
 صدها هزارسنگ
صدها هزار پرتاب
صدها هزار چشم نومیدی
 مئاتُ ألف ٍعیـن
ومئاتُ ألف سِن
مئاتُ ألف جریح
ومئاتُ ألف ٍذئب ٍجائع
مئاتُ ألف ٍ حجارة
مئاتُ ألف ٍ مَرمیّة
مئاتُ ألف ٍ عیـن بائسة
اما هنوز کرکس ِ زنگاری
—این گرسنه‌ی همیشه—
بالاتر از تصادم و زخم
بال مهیب سبزش را
بر نعش نیمه‌جان زمین باز کرده است
و در فضای سرد فراز ما
تنها پری گسیخته از او
با باد هرزه گرد ِ زمان می‌چرخد.
 لازالَ الصقرُ الاسودُ
 الجائعُ دائماً
ینفضُ جناحیه ویتـأهـبُ
علی فریسته وهو مُحلقاً
في أعالِي الجو البارد.... [12]
The Feast Crescent
 
Hundreds of thousand eyes
Hundreds of thousand teeth
Hundreds of thousand wounds
Hundreds of thousand voracious wolves
 .   .  .
Hundreds of thousand stones
Hundreds of thousand hurls
 .  .  .
Hundreds of thousand springs of despair
 .  .  .
Yet the rusty vulture
—this hungry ever—
Higher than clash and wound
Has opened, on the earth’s half-dead carcass
His green hideous wing
And in the cold aura overhead
The only wing, loosened from him
Round the time
Hovers with the wandering wind
 
 
 
 
 
 
 
 
 


[1]. نور آيه30
[2] . برگردان :یعقوب پورنجف.
[3]. سوره شمس آيه1
[4] .برگردان :یعقوب پورنجف.
[5] . برگردان : پورنجف.
[6] . منع قبلی.
[7] . حافظ.منبع قبلی.
[8] . برگردان : پورنجف.
[9] .مصدرقبلی.
[10] . آوازخاک (منوچهرآتشی) چاپ دوم- 1380ش –مؤسسه انتشارات نگاه. برگردان :یعقوب پورنجف.
[11] . ترجمه‌ی شعر «هلال عید» از مجموعه‌ی تا آخرین چکاوک
[12] .پورنجف.


:: بازدید از این مطلب : 847
|
امتیاز مطلب :
|
تعداد امتیازدهندگان :
|
مجموع امتیاز :
تاریخ انتشار : | نظرات ()